Niġrun naakka niġrugauraq (pl: Niġrutit) (Tanŋ. animal)

Niġrutit
Niġrutit

Naisuuraulutiŋ suli illutiŋ uŋasikpaŋilluni maqiniŋanin, aglaan aksiutauniaŋitchuq aŋiruami inaani. Aksiutauniaqtuat tamatkuanuŋa immam ataaniittuat qupilġut qailuni aqiyaulaaqtuamin imaqmin qairuamin makpiġarianiŋaruanun savaat tamaani inimi illutik suli naisuurauluni inniaġnigaat. Qanittuat qaaŋanin qupilġut aksiutauniaqtut niuqtuqtit aqiyaanin taimuŋaaġlaan taaptumani inimi. Aktilaalaruamik aksiuġniŋnik iqaluich inuġiaqniŋi (ilaulugiluguuq qaaŋiqsaaqsinaqtuat iqaluich) piniaŋinasugigaat. Aglaan inugiakittuat iqaluich aniqniagaluaqtut naagga tuqutillutik nappaiŋaisa, illuqaisakuvsaq tamaaniituat allakuaġutik iġḷauniaqnasugigai aasii aksiutauŋillutik. Aksianiŋi iluqaisakuvsak ukiumi iqaluich ittuat nailuni suli tukutchinailuni, piiluni aktilaalaruamik aksiunmik ukuimi ittuat iqaluich. Aksiutauniŋi iqaluich iñuuniaġviat qutchillghaaqniaqtuq qitqaniittuaq Beaufort Sea-m sinaani, inniŋi navrat suli kuugit iqaluit atuuġuuraŋat ukiumi.

Iḷaannigguuq aŋuniaġuuruat niġrutinik (tuttut, iqaluich, qaugaich, natchit, aiviġit, aġviġit, nanut) aŋuniaġuukkatiiŋ aksiayumiñaġaich niuqtuqtuat, aglaanguuq aŋuniaġaġiaġmiut, suli iḷaŋŋaviñaġniaŋiñmiut iñugiaktilaagich inna ukiumi atausimi. Uaŋŋamiñ saġvagman niġrutiqaġuuruq.

Salummaqługu augiyaqługu tippakkumiñaiyaqługu niġrun augulaaġami tippayuktuq.

Niġrutit paksralasuurut sunik paqitchigamik. Niġrun tuqulluataŋitchuni iñuutchagnisuugaat.

  • Niġrun (Atausiq)
  • Niġrutik (Malġuk)
  • Niġrutit (Piŋasut)

Genders

edit
  • Aŋusalluq (Taniktun: male animal)
  • Aġnasalluq (Taniktun: female animal)

Aŋŋutit

edit

Aŋŋun (sg) / Aŋŋutik (dual) / Aŋŋutit (pl) (Tanŋ. game animal, terrestrial mammal)


Niqsat

edit

Niqsat (Tanŋ. sea animals, marine mammals)

Iqaluich

edit

Iqaluk (sg) / Iqaluuk (dual) / Iqaluich (pl) (Tanŋ. fish)

Tiŋmiat

edit

Tiŋmiaq (Tanŋ. bird)

Tiŋmiaqpak (Tanŋ. big bird)
Tiŋmiaġruk (Tanŋ. small/little bird)